Kalbin temizse hikayen mutlu biter!

Etiket: sufi (page 1 of 1)

Hayata güven, yol sana görünecek

Sen Yola Çık Yol Sana Görünür

Bir gün, genç bir adam hayatında kaybolduğunu hissederek derin bir arayışa çıktı. Kendisini boşlukta gibi hissediyor, nereye gideceğini ve nasıl ilerleyeceğini bilmiyordu. Düşünceler içinde boğulmuş bir şekilde, bir ormanda yürürken karşısına ağır adımlarla ilerleyen bir at çıktı. Atın üzerinde, yüzünde dinginlik ve bilgelik taşıyan bir derviş oturuyordu.

Genç adam, çaresizlikle dervişe yaklaştı:

“Efendim, lütfen bana yardım edin! Hayatımda ne yapacağımı bilmiyorum. Hangi yolu seçmeliyim? Kaç adım atmam gerekiyor? Eğer yanlış bir şey yaparsam ne olur?”

Derviş, atını durdurdu ve gencin gözlerine derin bir şefkatle baktı. Hafifçe gülümsedi ve dedi ki:

“Evladım, hayat dediğin, bir haritaya bakıp tüm yolu anlamaya çalışmak değildir. Eğer tüm yolu bir anda görmek istersen, kafan karışır, cesaretin kırılır. Hayat, her seferinde bir adım atarak öğrenilir.”

Genç adam, dervişin bu sözlerinden pek bir şey anlamadı. “Ama ne yapacağımı bile bilmiyorum,” dedi. “Nereden başlamalıyım?”

Derviş, eliyle önündeki yola işaret ederek dedi ki:

“Önce sadece bir sonraki adımı gör. Önünde duran ilk adımı düşün. Sadece o adımı at. Daha sonrasını düşünme. Yol yürüdükçe açılır. Attığın her adım, sana yolun geri kalanını gösterecektir.”

Genç adam, dervişin sözlerini dinledi ve düşünceleriyle boğuşmayı bıraktı. Sadece bir sonraki adımı attı. Ardından bir adım daha… Yol her adımda biraz daha belirginleşti. Bir süre sonra, ormandan çıkıp doğru yolda ilerlediğini fark etti. Geriye dönüp baktığında, karmaşık bir yolu geçmiş olduğunu gördü. Ama yolculuğun sırrını anladı: Her şey o anda, sadece bir adım atmaya cesaret etmekle başlıyordu.

Sen Yola Çık, Yol Sana Görünür

Ormanda yolunu kaybeden genç, dervişin öğüdünü dinleyip her seferinde sadece bir adım atarak doğru yolu bulmuştu. Bu basit ama derin hikaye, hepimizin hayatında karşılaşabileceği belirsizlikleri ve korkuları aşmanın güçlü bir metaforudur. Peki, bu hikaye bize hangi dersleri verir? Ve hayatımızda nasıl uygulanabilir? Gelin birlikte keşfedelim.

1. Büyük Hedefler Göz Korkutucudur

Hepimizin hayatında büyük hayaller ve hedefler vardır: Yeni bir kariyere başlamak, başka bir şehre taşınmak ya da kişisel bir dönüşüm yaşamak. Ancak bu hedefler o kadar büyük görünebilir ki, nereden başlayacağımızı bilemeyiz. Tıpkı hikayede olduğu gibi, tüm yolu bir anda görmek imkânsızdır, görmeye çalışmak da streslidir. Bu, yalnızca korku ve kararsızlık yaratır.

Çözüm: Büyük hedeflerini küçük adımlara böl. Sadece bir sonraki adımı düşün ve onun üzerine odaklan. Küçük zaferler, seni büyük hedefe ulaştırır.

2. Hareket Ederek Yol Kendini Açığa Çıkarır

Hareketsizlik, belirsizliği daha da büyütür. Hikayedeki genç, bir adım attıkça yolun açıldığını fark etti. Hayatta da aynısı geçerli: Bir şeyler yapmadıkça neyin mümkün olduğunu göremeyiz.

Çözüm: Kendine şunu hatırlat: “Hata yapmak, hareketsiz kalmaktan iyidir.” Harekete geçtiğinde, her şey daha netleşir. Hatalar, seni yeniden yönlendiren yol tabelalarıdır.

3. Anda Kalmanın Gücü

Derviş, gence sadece bir sonraki adımı görmesini söyledi. Hayatın sırrı, geçmişe takılmak veya geleceği kontrol etmeye çalışmak yerine, içinde bulunduğun ana odaklanmaktır. Anı yaşamak, zihnindeki karmaşayı sakinleştirir ve seni daha güçlü bir şekilde ileri taşır.

Çözüm: Günlük hayatta anda kalma pratiği yap. Büyük hedeflerin seni bunaltıyorsa, sadece bugünün gerektirdiklerini yapmaya çalış. Şu an kontrol edebileceğin tek zaman dilimidir.

4. Güven: Yol Sana Görünecek

Hayatta bazen hiçbir şey net olmaz. Hangi yolu seçmen gerektiğini bilemezsin. Ancak güvenmelisin: Yola çıktığında, yol kendini gösterecektir. Hikayedeki genç gibi, her adımda daha fazla yol görünecek ve sonunda kaybolduğunu sandığın o büyük orman, seni amacına ulaştıracaktır.

Çözüm: Bilinmeyene adım atarken kendine güven. Belirsizlik, hayatın bir parçasıdır. Ama yol, yürüyenler için açılır.

Hayatında Bu İlkeleri Uygula

Bu hikaye ve dervişin verdiği öğütler, günlük hayatında küçük ama etkili değişiklikler yapmana yardımcı olabilir. İşte birkaç öneri:

                  1.             Bir hedef belirle: Hayalindeki işi mi istiyorsun? Daha sağlıklı bir yaşam mı hedefliyorsun? Önce büyük resmi gör, ama hemen ardından ilk küçük adımı seç.

                  2.             Eylem planı yap: Mesela, yeni bir kariyere başlamak istiyorsan ilk adımın ne? CV hazırlamak mı? Bir mentorla konuşmak mı?

                  3.             Sadece bugüne odaklan: “Bugün ne yapabilirim?” sorusu, zihnindeki karmaşayı dağıtacaktır.

Son Söz

“Sen yola çık, yol sana görünür,” yalnızca bir söz değil; bir yaşam felsefesidir. Hayatın belirsizlikleri karşısında cesaretini topla ve ilk adımı at. Büyük hedeflere ulaşmanın yolu, küçük adımlardan geçer. Tıpkı hikayedeki genç gibi, her adımda yolunu biraz daha net görmeye başlarsın.

Hayatta ne kadar ileri gitmek istiyorsan, ilk adımını atmak için o kadar cesur ol. Çünkü unutma, yol ancak yürüyenlere açılır. 

Hakan Mengüç – 5 Aralık 2024

Sufi bakış açısından huzurlu insanların 5 özelliği

Huzurlu İnsanların 5 Özelliği: Bir Sufi Yolculuğu

Huzur… Tıpkı rüzgârın bir yaprağı usulca taşıması gibi, insanın ruhunu bir yerden başka bir yere götüren nazik bir el gibidir. Huzuru tanımlamak zordur ama onu hissettiğinizde bilirsiniz. Bu, sufinin içsel sessizliğinde, bir dervişin üflediği ney sesinde ya da bir semazenin semasında bulduğu bir haldir. Huzur, dışarıdan gelen bir şey değil; içeride, özümüzde saklı olan bir emanettir. Onu bulmak, hatırlamak kadar basittir. Peki, huzurlu insanlar bu dinginliği nasıl bulur? İşte sufi hikmetleriyle harmanlanmış 5 özellik:

1. Kabul Etme Sanatı: Akışa Teslimiyet

Huzurlu insanlar, hayatın bir nehir gibi aktığını bilirler. Ve nehrin akışına karşı yüzmenin sadece yorulmak olduğunu fark ederler. Hayat, bir sufi için Yaradanın bir aynasıdır; akan su, insanın kalbini yıkar, temizler. Onlar bilir ki her olay, her zorluk aslında bir öğretmendir.

Kabul etmek, “olması gereken her şeyin zaten vaktinde olduğunu” anlamaktır. Bu teslimiyet, pasif bir duruş değildir; aksine ilahi düzenine duyulan derin bir güvendir. Mevlânâ’nın dediği gibi: “Dert daima seni arayan bir şifadır.”

Bugün, hayatının aktığı yönü izlemek ve kontrol etmeyi bırakmak için kendine izin ver. Çünkü huzur, akışta gizlidir.

2. Kendisiyle Barışık Olmak: İçsel Dostluk

Bir sufi, önce kendi kalbine yönelir. Huzur, dışarıdaki gürültüleri susturup kendi içindeki dostu bulmakla başlar. Huzurlu insanlar, kusurlarıyla barışıktır. Kendilerini yargılamak yerine, kalplerine şefkatle yaklaşırlar. Çünkü bilirler ki insan, Yaratıcı’nın bir yansımasıdır.

Sufizm bize der ki: “Kendini tanı, ancak o zaman Rabbini tanırsın.” Bu yüzden kendinle dost olmak, sadece huzurun değil, aynı zamanda manevi bir yolculuğun kapısını açar. Bugün kendine dön, yargılamak için değil; anlamak, sevmek ve kabul etmek için.

Belki de bugün kendine şunu hatırlat: ‘Ben bir eksik değilim, ben bir tamamım. Ve bu dünyada kendi varlığımda yeterliyim.’

3. Sadeliği Seçmek: Fazlalıkları Bırakmak

Bir sufi, yüklerle yürümenin insanı yorduğunu bilir. Huzur, fazlalıkları bırakmakla gelir. Hayatta sadeleşmek, tıpkı bir dervişin sadece bir hırka ve bir asa ile yürüyüşü gibidir. Fazla eşyalar, karmaşık düşünceler ve gereksiz meşguliyetler insanı ağırlaştırır.

Sadeliği seçmek, Allah’ın “El-Basît” (ferahlık veren) ismini hayatımıza davet etmektir. Sadelik, hem kalbimizi hem de zihnimizi ferahlatır. Sufiler, “Az, çoktur” der. Çünkü azın berraklığı, huzurun ışığını yansıtır.

Bugün, hayatındaki gereksiz bir yükten kurtulmayı deneyebilirsin. Belki bir eşyadan, belki bir düşünceden… Hafifledikçe huzurun sana yaklaştığını göreceksin.

4. Doğa ile Bağlantı Kurmak: Yaratılışı İzlemek

Doğa, sufinin en derin ilham kaynağıdır. Huzurlu insanlar, doğayı sadece görmekle kalmaz; onunla bütünleşir. Yaprakların titreyişi, bir derenin sesi ya da bir yıldızın ışığı… Bunların her biri, Yaratan’ın bir kelimesidir.

Sufiler der ki: “Evren, Allah’ın açılmış bir kitabıdır.” Huzurlu insanlar, bu kitabın her sayfasını okumaya vakit ayırır. Doğada olmak, insanı ilahi bir uyuma götürür ve huzurun kapısını aralar.

Belki bugün bir ağaca yaslanabilir, toprağın kokusunu hissedebilir ya da rüzgârı yüzünde duyabilirsin. Çünkü doğa, ruhunu besleyen ilahi bir melodidir.

5. Affetmeyi Bilmek: Kalbi Arındırmak

Affetmek, bir sufinin en büyük öğretisidir. Çünkü kin, insanın kalbini karartan bir gölgedir. Huzurlu insanlar, bu gölgeyi bırakır ve affetmenin ferahlığını yaşar. Sufiler, affetmenin insanı özgürleştirdiğini bilir. Çünkü kalpte biriken öfke, sadece taşıyanı zehirler.

Mevlânâ der ki: “Bir mum, başka mumları tutuşturduğunda kendi ışığından bir şey kaybetmez.” Affetmek, içimizdeki ışığı çoğaltır. Bugün, kalbini karartan bir yükten kurtulmaya niyet edebilirsin.

Geçmişte seni üzen biri mi var? Ona dua et, iyi dileklerini gönder ve bu yükü bırak. Çünkü affetmek, yalnızca karşıdakine değil, en çok kendine yapılmış bir iyiliktir.

Huzura Yolculuk: İçsel Sessizlik

Huzur, bir şeylere sahip olmakla gelmez. O, kalbin sessizliğinde, Yaratan’a duyulan güvende saklıdır. Huzurlu insanlar, dışarıda aramak yerine, kendi içlerindeki sükûneti bulmuşlardır.

Bugün, derin bir nefes al. Dış dünyanın gürültüsünü sustur ve içine dön. Huzur, zaten hep oradaydı; sadece onunla yeniden buluşmayı bekliyordu. 

Sufi’lerin Hayat Kaideleri

Merhaba ben Hakan Mengüç, sizlerle sufilerin hayat kaidelerinden bir kısmını paylaşacağım.

Her ne kadar sufiler kelimelere itibar etmese de, dinlemeye çok önemserler. Bu yüzden Mevlana’nın mesnevisi, bişnev in ney yani dinle diye başlar. Olmanın yolu, bilmeden geçer. Bilme ise dinlemeyle başlar. Dinlemeyenler öğrenemezler, öğrenemeyenler bilemezler, bilemeyenlerse olamazlar. O yüzden sufiler için sohbet çok önemlidir.

Sufilerin hayat kaidelerinden bazıları;

Yaşadığım hayatı değiştirmeye, kendimi dönüştürmeye hazır mıyım? diye sormak için hiçbir zaman geç değil. Kaç yaşında olursan ol, başımızdan ne geçmiş olursa olsun, tamamen yenilenmek mümkün. Tek bir gün bile öncekiyle aynı olmasın.
Her an her nefeste yenilenmeli. Yepyeni bir yaşama doğmak için ölmeden önce ölmeli.

Aşk bir seferdir. Bu sefere çıkan her her yolcu, istese de istemese de tepeden tırnağa değişir. Bu yollara dalıp da değişmeyen yoktur.

Bu yolda ilerlemek yürek işidir, akıl işi değil. Kılavuzun daima yüreğin olsun, omzunuzun üstünde ki kafan değil. Nefsini bilenlerden ol, silenlerden değil

Başına ne gelirse gelsin, karamsarlığa kapılma. Bütün kapılar kapansa bile, sonunda O sana kimsenin bilmediği gizli bir patika açar. Bazen bir kapının kapanması, daha hayırlı başka bir kapının açılmasına vesile olur. Şükret! istediğini elde edince şükretmek kolaydır. Sufi, dileği gerçekleşmediğinde de şükredebilendir.

Sabret. Lakin bil ki: sabretmek, öylece durup beklemek değil, ileri görüşlü olmak demektir. Sabır nedir? Dikene bakıp gülü, geceye bakıp gündüzü tahayyül edebilmektir.

Tek tek her birimiz tamamlanmamış birer sanat eseriyiz. Yaşadığımız her hadise, atlattığımız her badire eksikliklerimizi gidermemiz için tasarlanmıştır.”

Acılardan, sancılardan, zorluklardan kaçma. Ebe bilir ki sancı çekilmeden doğum olmaz, ana rahminden bebeğe yol açılmaz. Bu yolculukta senden yepyeni ve taptaze bir “sen” zuhur edebilmesi için zorluklara, sancılara hazır olman gerekir.

Ne yöne gidersen git, doğu,batı,kuzey ya da güney- çıktığın her yolculuğu içine doğru bir seyahat olarak düşün! Kendi içine yolculuk eden kişi, sonunda arzı dolaşır.

Başkalarından saygı, ilgi ya da sevgi bekliyorsan, önce sırasıyla kendine borçlusun bunları. Kendini sevmeyen birinin sevilmesi mümkün değildir. Sen kendini sevdiğin halde dünya sana diken mi yolladı sevin. Yakında gül yollayacak demektir.

Hayatını içinde yemek pişen koca bir kazan olarak düşün. Yaptığın, hissettin, söylediğin her şey bu kazana malzeme olarak giriyor. Öyleyse bu aşa ne kattığını kendine sorman gerek. Kırgınlıklar, kızgınlıklar, kaygı ve endişeler mi? Yoksa aşk, inanç, huzur ve ahenk mi?”

Kazana atabileceğin tek bir malzeme bile o yemeğe zehredebilir. Kimi için para pul, kimi için şan şöhret, kimine kıdem itibar, kimi için kadın, kimi için erkektir tuzak. İnsan neye fazlaca kıymet veriyorsa şu dünyada, evvela ondan kurtulması şart bu yollarda. Bağımlı olduğun her şeyi seni bağlar, ilerlemene izin vermez.

Hayatın karşına çıkardığı değişimlere direnmek yerine, teslim ol. Bırak hayatın sana
rağmen değil, seninle beraber aksın. “Düzenim bozulur, hayatımın altı üstüne gelir”
diye endişe etme. Nereden biliyorsun hayatının altının üstünden daha iyi
olmayacağını?

Hatta bazen de sınavın sevdiklerin olabilir. İnsan sevdiklerinin iyiliğini istediği için onlara müdahale etmeden duramıyor ama bunun bir faydasını görmüyor aslında. Kendi adıma ben, ancak başkalarına müdahale etmeyi bırakıp, “tevekkül” ettiğim zaman rahat ettim.
Pek çok insan için tevekkül, pasif kalmak demek; hâlbuki tam tersine. Tevekkül,
kabulün ve uyumun getirdiği bir huzur halidir. Edilgen değil, etkendir. Kâinatta
değiştiremeyeceğimiz, tam anlamıyla vakıf olmayacağımız haller vardır. Bu haller
dâhil, tüm var oluşa aşkla yaklaşmak mümkündür.

Bu dünyada herkes bir şey olmaya çalışırken, sen HİÇ ol.
Menzilin yokluk olsun. İnsanın çömlekten farkı olmamalı. Nasıl ki çömleği tutan
dışındaki biçim değil, içindeki boşluk ise, insanı ayakta tutan da benlik zannı değil,
hiçlik bilincidir. Sen düşüncelerin değilsin, sen korkuların değilsin, kaygıların değilsin. Sen muhteşem özsün, huzursun, akışsın. Bunun farkına var.

Madem ki insan eşref-i mahlukattır, yani varlıkların en şereflisi, mademki insan yaradanın özünü içinde taşır. Madem ki ondan ayrı değildir o yüzden buna yakışır soylulukta hareket etmelidir. İnsan yoksul düşse, iftiraya uğrasa, hapse girse, hatta esir olsa bile, gene de başı dik, gözü pek, gönlü emin bir halife gibi davranmaktan vazgeçmemelidir.

Gönül yolculuğundasın bunu unutma! Yolun nereye varacağını da düşünme. Yolun ucunun nereye varacağını düşünmek beyhude bir çabadan ibarettir. Sen sadece atacağın ilk adımı düşünmekle yükümlüsün. Gerisi zaten kendiliğinden gelir.

Bu bilgiler Elif Şafak’ın “Gönlü geniş ve ruhu gezgin Sufi meşreplilerin 40 kuralı”n alınmıştır.

Beyazid-i Bestami

Hakiki alim, ilmi Hakk’tan alabilen kimsedir.

Unuttuğunda cahil olacağı için, kitaplardan bazı şeyler ezberleyen kimselere âlim denmez. Hakiki âlim, öğrenmeden ve ezberlemeden, dilediği anda Hakk’tan ilim alabilen kimsedir.” diyor Beyazid-i Bestami.

Tasavvuf ekolünün en sıradışı, en cesur ve birçoklarına göre ilmi manada en derin sufilerinden sayılmaktadır.

Fenâ Fî’Allah, yani Allah’ta yok olma onun en temel tasavvufi düşünce yapısıdır. Fenafillah, Allah’ta yok olmak anlamına gelir. Bestami’ye göre nasıl ki bir ateşe attığınız herhangi bir kağıt ya da tahta ateşin içinde yok oluyorsa, mutasavvıfın (tasavvuf yolcusunun) da aşk ateşi ile Allah’ta yok olması gerekmektedir.

Allah’a olan aşırı sevgisinden dolayı, Bekâ Bî’Allah yâni (Allah’la bir olma) kavramı da onunla özdeşleşmiştir. Bekabillah ise bir damlanın okyanusa karışıp, okyanus olması gibi, insanın Allah’a ile bütünleşmesi, ”O” olması olarak anlaşılabilir. Nitekim En-el Hak (Ben Hakk’ım) sözünü söyleyen Hallac-ı Mansur da Bekâ Bî’Allah’ı kastetmişti.

bestami

Sultan-ül Arif’in

Geniş bir ilim ve irfan hazinesine sahip oluşu sebebiyle “Sultan-ül Ârif’în” ünvanını almıştı.

Sorulan sorulara verdiği cevaplar ile gönüllere feyz, kalplere şifa olmuştu.

Mârifetullah’ın ne olduğu sorulduğu zaman:

Hükümdarlar bir memlekete girdikleri zaman orayı perişan ederler, halkın şerefli kimselerini zelil kılarlar.” (Neml: 34)

Âyet-i kerime’sini okudu.

Yani bir kasabayı ele geçirdikleri zaman sultanların âdeti, halkını köleleştirmek ve kendilerine boyun eğdirmektir. Artık bundan sonra halk, sultanın emri olmadan hiç bir şey yapamaz. Mârifet de böyledir, bir kalbe girince orada ne var ne yok hepsini dışarı atar. Orada kımıldayan her şeyi derhal yakar kül eder.

İlimi hiç ölmeyenden almak

Bir toplulukta “Filan hoca ilmini filan zâttan almış… Falan âlim bilgisini şu medresede geliştirmiş…” şeklinde konuşmalar geçiyordu.

Bâyezid-i Bestâmî onları dikkatle dinledi ve şöyle dedi:

Bahsettiğiniz zâtlar ilmi ölüden almışlar, biz ise ilmimizi hiç ölmeyenden aldık.

Kendisine yöneltilen eleştiriler

Beyazid-i Bestami vecd halinde iken söylediği bazı sözlerin yüzünden din alimleri tarafından eleştirilmiş, hatta Allah’a şirk koştuğu söylenmiştir; İşte o sözlerden bazıları;

Kendimi tenzîh ederim, kendimi tenzih ederim; ben en yüce olan Rabbimin kendisi­yim…

İçeride olmasına rağmen Allah’tan başka kimse yok demesi; Beyazıd-i Bestami’nin kapısı çalındı. Beyazid kapıyı açtı ve sordu: ”Kimi arıyorsun?”,  adam ”Beyazed’i”, dedi. Beyazid-i Bestami ona ”yoluna devam et, çünkü içeride Allah’dan başkası yoktur.” diye cevap verdi.

Kabe ve tavaf: “Kabe’yi tavaf ederken, hep rabbimi istiyor, O’nun huzuruna ermeyi arzu ediyorum. Tavaf esnasında Rabbime kavuşunca, O’nun yakınlığına erişince, bir de baktım ki Kabe de benim etrafında dönüyor.

Ölümü

İran’ın Bistam şehrinde doğmuş ve yine bu şehirde vefat etmiştir. (d.804 – ö.878) Vefatından sonra rüyada görenler “Hâlin nice oldu?” diye sordular.

O da şöyle cevapladı:

Bana ‘Ey Pir! Ne getirdin?’ dediler. Ben de dedim ki ‘Dilenci padişahın kapısına gelince ona ne getirdin demezler, ne istersin derler.’ O anda bir hitap geldi. ‘Doğru söylüyor, onu bırakın.”

Kaynaklar;

1) Prof. Dr. Süleyman Uludağ, Sayfa 155-157 Diyanet Vakfı Yay., Ankara-1994
2) Dr. Selçuk Eraydın Tasavvuf ve Tarikatlar İfav yayınları sayfa 73
3) 100 Soruda Tasavvuf – Abdülbaki Gölpınarlı
4) ‘Kendimi tenzih ederim’ ile ilgili söz: Beyazıd-ı Bestami Hazretleri – Celal Yıldırım, Sayfa 62-65 Demir Kitabevi, İst-2001
5) Beyazıd Bestami ve İslam tasavvufunun özü – Celal Yıldırım, Sayfa 90 Demir Kitabevi, İstanbul

Mevlana Terapi, Tasavvuf Eğitimi

Tahran ve Tebriz’de Mevlana Terapi ve tasavvuf üzerine eğitim aldım. (Not: Buradaki terapi kelimesi tıbbi anlamda değil, manevi anlamda kullanılmış bir kelimedir. Nasıl ki “ney sesi ruhlara bir terapidir,” ya da “Mevlana’nın sözleri gönüllere şifadır,” dediğimizde tıbbi anlamda bir tedaviyi kastetmiyorsak, buradaki Mevlana Terapi sözcüğü de, Mevlana’nın insanları rahatlatan sözleri, hikayeleri, seması ve musikisini temsil ediyor.)

hakanmenguctahran

Hz. Mevlana eserlerini Farsça yazdığı için Farsça öğrenmenin Mevlana ve Şems’i anlamada çok önemli bir adım olacağına inandım. Eğitim ve öğretim hiçbir zaman bitmeyecek bir süreç. Bana küçük yaşlarda musiki hocalarım şu sözü öğretti: ”Ben oldum demek ben öldüm demektir.” Bu yüzden hayatım boyunca bir öğrenme aşığı oldum.

Yunus Emre ‘olduğunu zannedenler‘ için demiş ki;

Aşk ile gelen erenler, aguyu nuş eder,
Topuğa çıkmayan sular, deniz ile savaş eder. ¹

Yani aşk ile gelen erenler, zehri, bal şerbetine dönüştürür, Topuğa çıkmayan sular, deniz ile savaş eder. Burada da demek istiyor ki, daha ayağın topuk seviyesine ulaşmamış bir su parçası, deniz ile boy ölçüşmeye kalkar.

Burada Yunus Emre, çok az bir bilgi seviyesine sahip kişilerin, her şeyi bildiğini zannetme gafletinden bahsediyor ve şöyle devam ediyor;

Dostdur bizi okuyan, üzerimize şakıyan,
Şimdi üç buçuk okuyan, derin tanışman olur.

Mevlana Terapi eğitimi ve yaklaşımı dünyaya akıl gözü ile değil kalp gözü ile bakmanın yöntemlerini öğretiyor. Kalp gözü ile baktığınızda çevrenizde gelişen olaylara farklı açılardan bakabiliyorsunuz. Artık her olay sizin için bir derse dönüşüyor. Sabrı, tevekkülü idrak ediyorsunuz. Bu konuşmanıza, duruşunuza yansıyor.

Mevlana Terapi eğitiminden öğrendiklerimi bilgi amaçlı paylaşıyorum. Elimizden geldiğince de paylaşmaya devam edeceğim. İnşallah biz de bu gök kubbede hoş bir seda bırakabiliriz. Mevlana Terapi ve tasavvuf eğitiminde bana destek olan tüm hocalarıma teşekkür ederim.

Hakan Mengüç

iran_mesnevi
mevlana_terapi

İnsanın tekamül sürecinde batı ve sufizm yorumları

Son 50 yıldır bilim adamları, insanın gelişim ve takamül sürecine dair Doğu ve Batı?dan kaynaklanan teorileri karşılaştırmaya ve birleştirmeye çalışıyorlar.

Beş Aşamalı Yol

Wilber (1984), Doğu ve Batı tipi terapi yöntemlerini ‘bilinç aşamaları ‘ olarak sınıflandırmıştır. Bunu öncelikle, insanların kendileri için bilinçsizce çizdikleri ‘kimlik sınırları’ belirler. Bu beş aşamalı modelde, ego terapileri ve psikanalizler ikinci aşamayı; Geştalt terapisi ve bioenerjik analiz, yani Rogers çalışması üçüncü aşamayı oluşturuyor. Bilincin ‘dördüncü aşamasını’ ise Maslow ve Jung’un çalışmaları, yani benötesi (transpersonel) terapiler belirliyor. Sufizm, Taoizm, Budizm ve Hinduizm’in bazı formlarını hattı batıni Hristiyanlık ve Musevilik, beşinci yani en yüksek aşamayı temsil ediyor. Bu modelde her bir aşama, altındaki de kapsıyor. tasavvufterapi3  

Sufi Psikoterapisinin Amacı

Shafii (1985) ise, ego psikolojileirnin basamaklarını Sufizmle karşılaştıryor. Hem Frued’un dört aşaması, hem de Erikson’un sekiz aşaması, Sufizm’deki dokuz aşamayla eşleşiyor, ancak Sufi skalasındaki ikinci ve altıncı aşama aralığında kalıyorlar (Sufi skalasındaki ilk basamak bilinçsizlik kavramıdır). Bir kişinin kemalatının yani ‘kendini gerçekleştirmesinin’ batılı psikologlara göre tamamlandığı noktada, Sufi bakış açısına göre ‘gerçek insan (insanı-ı kamil) olma’ veya kendini aşma süreci yeni başlamıştır. Sisxtematik bakış açısyla Sufi psikoterapisinin amacı, Batı’nın otonomi ideali olan bağımsızlıktan ziyade, karşılıklı bağlılığın bilinçli bir kabulüdür. Sonuç olarak, Sufi geleneğinde insanın tekamülü, Batı’daki gibi, ‘kendini gerçekleştirmek’ değil, ‘kendini aşmak’tır. Burada kendiliğinden bir soru ortaya çıkıyor. Niçin batı psikojisinde insanın tekamülünün bittiği noktada, Sufi anlayışına göre ‘insan olma’ süreci daha yeni başlamaktadır? Kuşkusuz burada, yukarıda da bahsi geçen dünya görüşlerindeki farklılıklar rol oynamaktadır. En azından Descartes ve Newton’dan beri süregelmekte olan materyalis görüş açısı, elbette ki batıni ve fizikötesi olan Tevhid görüşünden daha sınırlıdır.

İnsan-ı Kamil Hedefi

Çeşitli tasavvuf düşünürlerine göre küçük bir azınlık için ulaşılabilir olmasına rağmen, İnsanı Kamil mertebesi ilham veren bir ideal olarak sufi yolcularının hedefidir. Shafii’ye göre; ‘İnsan-ı Kamil mertebesine ulaşma umudu, insanlığı en çok cesaretlendiren ilhamlardan biridir. Geçmişin parçalanmalarından, günün çelikilerinden, kültürel sınırlamalardan ve benliğiyle uğraşmasının üstesinden gelebilmesi için insana yol göstericidir. Sırf Varlığa entegre olabilme potansiyelinin farkındalığı bile, ruyhsal ve psikolojik bakımdan uyarılmayı sağlamaktadır. Amaca ulaşılmasa bile, bu yolda istekli olmak ve amacı akılda tutmak da, cesaret, gelişim ve ümit kaynağı olabilir.’

tasavvufterapi2

Kaynaklar; Wilber, Shafii, Tasavvuf Wikipedi

Yol seni aslına götürmeye çalışıyor.

Bu yolculuk nereye dek böyle?

Mevlana Mesnevi’nin başında diyor ki;

Dinle Ney’den duy neler söyler sana,

Sızlanır hep ayrılıklardan yana…

….

Bir kez aslından koparılmışsa insan arar,

Aslına dönmek için hep uygun arar.

Ney sesinin feryadının ve etkileyiciliğinin nedeni, hep kamışlığa yani aslına dönme çabası ve sesiyle bunu anlatması.

Ney’in delikleri gibi insanın delikleri de duyguları.. Ve insan duyguları yoluyla aslına dönmek istiyor, feryad ediyor.

Ve her yol seni oraya götürmeye çalışıyor, sen bunu görmezsen vakit kaybediyorsun.

Kibir, her şeyi bildiğini sanman en büyük yanılgın.

Şeytanın Avukatı filminde Al Pacino Şeytanı canlandırıyordu ve şöyle demişti; ‘Kibir en sevdiğim günahtır.’

İnsan birilerine ve olaylara kızıp kendini soyutluyor. Bazen de çok okuyor ve her şeyi bildiğini, çözdüğünü zannediyor.

Oysa kendini akışa bıraksan, yol seni güzel bir yere götürecek.

Hem kendine, hem insanlara faydalı olabileceğin bir yere.

İzin ver.

Şimdi.

‘Ararsan Mevla’yı kendinde ara

Kudüs’te, Mekke’de, Hac’da değildir.’