Niyazi Sayın: Yaşayan En Büyük Neyzen
Niyazi Sayın hocamızla Üsküdar’da buluştuk.
Yaşayan en büyük neyzen olarak kabul edilen Niyazi Sayın çok yönlü bir insan. Onun bu çok yönlülüğü ney üfleyişine de etki etmiş ki, Neyzen Sadreddin Özçimi’nin bir konuşmasında dediği gibi: Ney tarihinde bir Niyazi Sayın öncesi vardır, bir de sonrası. Bazı pozisyonların ve baskı şekillerinin eksikliği dolayısıyle eskiden Kürdîli Hicazkâr, Şeddi Araban, Nihavend gibi makamlarla taksim bile yapılamazken, bugün çoğu Niyazi hocanın talebesi olan neyzenler doğaçlama repertuvarlarına bu makamlara özgü tınıyı yansıtabilen bir üslûbu da ithal etmişlerdir.
Perdeleri kullanmadaki titizliği, nefes hakimiyeti ve benzersiz legatosuyla bilinen Neyzen Niyazi Sayın, Ney açarken yirmi altılı birim sistemine ilaveten kullandığı kaydırma sistemiyle de yenilikçidir. Niyazi Hoca bu sistem ile neylerin tam ve akortlu ses vermesine imkân tanımıştır.
Niyazı Sayın’ın çok yönlülüğü
Çok yönlü bir sanatçı ve zanaatçı olan Neyzen Niyazi Sayın, ebrudan fotoğrafa, tespihçilikten sedef kakmacılığına, elektronikten tornacılığa, balıkçılıktan gülcülüğe, ağaç işlerinden kuşçuluğa kadar yoğun bir ilgi yelpazesi içinde yoğrulmuştur. Bütün bu sanatların birbiri ile bağlantılı olduğunu söyler. Mesut Cemil Bey gibi o da sanatı iyi ahlâkın bir uzantısı olarak görür.
Niyazi hoca bir sohbetinde şöyle demişti; “İnsan yaratılmışların en eşreflisidir. O yüzden boş durmamalı. Muhakkak bir şeylerle meşgul olmalı. Mesela tavuk besleyin, bir çiçek ekin bahçeye, kuş besleyin, bir ağacı alın marangozluk yapın. Tek taraflı sadece neyi elinize alıp çalarsanız hiçbir şey yapamazsınız. Neyi üflemek için elinizde bir sermaye olmalı, sizin uğraştığınız o diğer alanlar sermayeniz ve neyi üflemenizi doğrudan etkiliyor.”
‘‘Musiki ard arda gelen iki notanın manevi münasebetidir.” diyen Niyazi hoca, bu iki notanın doğru münasebetini biraraya ancak sizin kültürünüz getirebilir, demektedir.
Kutbü’n-Nâyi Niyâzi Sayın
Yaşayan en büyük Neyzen olan Niyazi Sayın hocamızdan hayat derslerini zaman zaman yazılarla sizlerle paylaşacağım. Şimdi sizi Niyazi Sayın hocamızının en meşhur taksimlerinden biri ile başbaşa bırakıyorum.
