İyi bir televizyon sunucusu nasıl olmalı?
Bu soru beraberinde ‘iyi’ nedir sorusunu da getiriyor, kimilerine göre iyi sunucu diksiyonu düzgün hatasız konuşan biriyken, kimisine göre ‘doğal’ olabilen bir sunucudur. Ben olayı felsefik tartışmaların ötesine taşıyıp şu noktadan inceleyeceğim; İyi sunucu eşittir; insanların izlediği, (reyting alan) insanları etkileyebilen ve doğal olabilen kişi.
Televizyonculuk vahşi bir dünyadır, reytingin yoksa senin programını yayından kaldırırlar. Seni torpille bir yere getirebilirler, mesela ceo veya yöneticinin arkadaşıysan torpille bir yere gelebilirsin ama torpille orada kalamazsın. Torpille kalabileceğin bazı saat dilimleri var tabii, televizyon kanalları gelirlerinin %80’nini prime-time yayın kuşağından kazanırlar. O yüzden torpille uzun süre kalamayacağın tek yer burası. Çünkü bir televizyon kanalı sahibi için amiyane tabirle kendi ayağına sıkmak olur.
Prime-time yayın kuşağı nedir?
Prime-time yayın kuşağı televizyonun en çok izlendiği saattir. 20.00 ila – 24.00 arası insanlar genellikle evlerinde olduklarından, televizyon en çok bu saatte izlenir. Daha açık anlatmam gerekirse, Türkiye’de 50 milyon insanın çalıştığını varsayarsak, bu insanlar sabah uyanıp işe gidiyor ve evlerine ortalama 19.00 gibi dönüyor, bir saatin yemekle geçtiğini varsayarsak 20.00 gibi koltuklarının karşısına geçip televizyon izlemeye başlıyorlar. Saat 20.00’ye kadar televizyon izleyicisi 20 milyonken saat 20.00 itabari ile birden 70 milyona çıkıyor.
Ve sizi ne kadar çok insan izliyorsa, o kadar çok reklam alır, o kadar çok para kazanırsınız. Çünkü siz bir televizyon kanalına reklam verirken şunu soruyorsunuz, ‘Bu reklamı kaç kişi görecek?’ 5 milyon kişi görecekse ona göre para ama 70 milyon kişi görecekse elbette ki daha çok para ödüyorsunuz.
O yüzden tekrar hatırlatayım, televizyon kanalları gelirlerinin %80’nini prime-time yayın kuşağından kazanırlar, bu yüzden en iddialı prodüksiyonlar bu saattedir, en büyük çekişme bu saattedir. Burada hatasız olmalısınız, bu yayın saati hatayı kaldırmaz.
Başarılı bir sunucu olmak
Daha önce ‘televizyonda başarının sırları’ adlı yazımda ‘nasıl bir sunucu izlenir?’ konusunu da ele almıştım, şimdi bunu biraz daha açacağım.
Programın görünür yüzü, yani kalbi sunucudur. Peki ideal, izlenilirliği olan bir sunucuda hangi özellikler olmalı?
1) Güzel olmalı: Yani göze hoş gelmeli, televizyon güzeli sever. Bazen kişi güzel olmayabilir ama sempatiktir. Bu da güzellik kavramı içine girer. Çünkü sempatik ve sıcak insanları bir süre sonra güzel görmeye başlarız. Dünyanın en çok izlenen televizyoncularından biri olan Oprah Winfrey’e güzellik kraliçesi diyemeyiz herhalde :) ama sempatikliği ve sıcaklığı onu her zaman izlenilir kılmıştır.
2) Yeterli olmalı: Konuştuğu konulara hakim olmalı, kendi konusu dışında entellektüel ve bir çok konuda bilgi sahibi olmalı. İnsanlarla samimi sohbetler kurmanın yolu onların dünyalarının içine girmektir. Bunun yolu da bir çok konuda bilgi ve deneyim sahibi olmaktır. Balıkçılık ile uğraşan bir konuğunuzun geldiğini varsayalım, siz de balıkçılık konusunu biliyorsanız, o kişi kendini size yakın hisseder. Bu enerji de direk televizyona yansır. Pazarlamacılar birebir ürün satışlarında ‘yakınlık’ kuralını kullanma üzerine eğitilirler.
3) Lider olmalı: Seyirci olarak programı izlerken, bize stüdyonun lideri, hakimi olduğunu hissettirmeli, emanet gibi durmamalı ekranda.
4) Samimi Olmalı: Ekranı açtığımızda onu evimizden birisi gibi görmeliyiz. Bizim gibi gülmeli, ağlamalı, şaşırmalı, kızmalı. Televizyonculukta ?Kendi evimden birisi gibi? tabiri çok önemli, televizyonu açtığımızda farkında olmadan ilk olarak bu kişilerin programlarına bakarız.
5) Kendini Ekibe Teslim Etmeli
Egosunu bir kenara bırakıp, ekibi ile tam bir takım oyunu içinde olup, kendini güvenle ekibine teslim edebilmeli. Mehmet Öz?ün ekibine nasıl teslim olduğunu birinci ağızlardan duymuştum, önüne gelen hiç bir şeye itiraz etmiyor ve ekip onu uygun gördüyse, bir bildikleri vardır deyip o sadece sunumuna odaklanıyor.
Bir sunucu yukarıdaki beş maddeye sahipse vazgeçilmez bir sunucu olur. Türkiye?de bu özelliklere sahip sunucu çok zor bulunduğu için genellikle erkek sunucunun yanında güzel bir hanımefendi, ya da ünlü güzel bir hanımefendi kullanılır. Sunucu kadınsa aynı şekilde yanına yakışıklı bir erkek, ya da ünlü bir erkek getirilir. Bana göre Mehmet Öz, bir televizyon sunucusunda olması gereken özelliklere sahip.